De regering zet sterk in op het zuinig gebruik van elektriciteit door de samenleving. Dit werd benadrukt op vrijdag 23 februari 2024 tijdens een buitengewone regeringsvergadering op het kabinet van de president, waarbij cruciale besluiten werden genomen over de energiesubsidie. De energiesituatie werd intensief besproken met de N.V. Energiebedrijven Suriname (EBS) en de Energie Autoriteit Suriname (EAS). Dit vanwege de uitdagingen rondom de groeiende elektriciteitsvraag en de garantie voor een continue voorziening.

Een belangrijk aspect van deze uitdagingen is de aanhoudende droogte, die heeft geleid tot aanzienlijk lagere waterstanden in het stuwmeer. Dit heeft de productie van elektriciteit via hydro-energie, traditioneel de meest kosteneffectieve methode in Suriname, verminderd. Tegelijkertijd is het energieverbruik in de samenleving toegenomen, wat de EBS heeft gedwongen om het tekort aan te vullen met duurdere thermische energie, wat resulteert in een hogere kostprijs.

De elektriciteitsvoorziening in Suriname wordt al geruime tijd gesubsidieerd, waarbij de tarieven aanzienlijk lager liggen dan de kostprijs. Het gemiddelde tarief in Suriname is USD 0,04 per kWh, terwijl omliggende landen tussen de USD 0,12 en USD 0,15 per kWh betalen. Daarnaast hanteert EBS een lagere koers voor de USD, wat de druk op de subsidies vergroot. Deze subsidies leggen een aanzienlijke last op de nationale begroting en beperken de mogelijkheden voor andere beleidsterreinen zoals grondbeleid, goedkope voedselvoorziening, veiligheid, woningbouw, infrastructuur, sociaal beleid en onderwijs. In december 2023 bedroeg de subsidiesom SRD 4,5 miljard, hoger dan de geschatte SRD 3,2 miljard. Deze afhankelijkheid maakt EBS kwetsbaar, beperkt het vermogen om operaties zelfstandig uit te voeren, en brengt risico’s met zich mee voor de continuïteit van
de elektriciteitsvoorziening.

De regering erkent de noodzaak om de subsidie op elektriciteit uit te faseren en streeft naar een sociaal verantwoorde implementatie. Hierbij wordt rekening gehouden met de garantie van een continue elektriciteitsvoorziening zonder blackouts, bescherming van kwetsbare groepen, omzetting van objectsubsidie naar subjectsubsidie en een geleidelijke uitfasering om inflatie-schokken te voorkomen.
De uitfasering zal stapsgewijs plaatsvinden, voorafgegaan door intensieve gesprekken met diverse belanghebbenden, waaronder vakbonden, consumentenbond en het bedrijfsleven, om gezamenlijk oplossingen te vinden die draagbaar zijn voor alle sectoren van de samenleving.

De regering benadrukt de voordelen van deze overgang, zoals een rechtvaardiger systeem, zuiniger energieverbruik, verbetering van de staatsbegroting voor sociaal beleid, financiële zelfstandigheid voor EBS en een versterking van de macro-economische stabiliteit. Zonder deze maatregel voorziet de regering onzekere elektriciteitsvoorziening met mogelijke loadshedding. Voorgestelde ondersteunende maatregelen omvatten versterking van het Social Beneficiary Program, efficiëntieverbeteringen bij EBS, prijscontroles op basisgoederen, advies over energiebesparing en stimulering van duurzame energie.

De regering heeft besloten dat de minister van Natuurlijke Hulpbronnen (NH) op de volgende regeringsvergadering een raadsvoorstel presenteert voor de afbouw van de energiesubsidie. Dit voorstel wordt gecoördineerd door een clusterteam van ministeries bestaande uit Buitenlandse Zaken, International Business en Internationale Samenwerking, Financiën en Planning, Economische Zaken, Ondernemerschap en Technologische Innovatie, en Sociale Zaken en Volkshuisvesting. Bij het overleg door EAS met betrekking tot de kwetsbare afnemers zullen ook de ministers van Binnenlandse Zaken en Volksgezondheid worden betrokken.

De ministers van Natuurlijke Hulpbronnen en Financiën en Planning zullen samen met EBS en EAS overleg voeren om een nieuw voorstel inzake de energiesubsidie te presenteren tijdens de volgende regeringsvergadering, in de vorm van een raadsvoorstel. De regering zet zich in voor een geïntegreerde aanpak om de uitfasering soepel te realiseren.