De Suriname Economic Oversight Board (SEOB) gaat in de 22ste editie van haar bulletin in op recente economische ontwikkelingen in Suriname. Sinds de afronding van het IMF-programma richt de SEOB zich op het monitoren van de belangrijkste macro-economische indicatoren en het adviseren van de regering en belangrijke stakeholders. Met name de stijging van de wisselkoersen, de staatsschuld en het begrotingstekort, vormen ernstige zorgpunten. Hieronder de constateringen van de SEOB:
De SRD verzwakte verder in 2025. De USD/SRD-koers steeg van ongeveer 35,4 in januari naar 36,8 in mei. De eurokoers liep op tot boven de SRD 41, mede vanwege een stijging in de euro/dollar tussenkoers. De waardedaling van de SRD is voornamelijk het gevolg van een stijging van de SRD-geldhoeveelheid, vooral veroorzaakt door forse overheidsuitgaven in de afgelopen maanden.
De jaarinflatie daalde tot 6,0% in mei. De maand-op-maand inflatie blijft vooralsnog beperkt. Ondanks de zwakke SRD blijft de prijsdruk voorlopig onder controle, wat enig koopkrachtherstel mogelijk maakt. De groei van de economie blijft beperkt. Volgens de productiebenadering lag de activiteit eind 2024 slechts 0,5% hoger dan een jaar eerder.
De uitgaven liggen structureel hoger dan de inkomsten. Hierdoor blijft het begrotingstekort hardnekkig. De SRD basisgeldhoeveelheid (M0) steeg sinds eind 2024 fors, voornamelijk wegens netto overheidsuitgaven. In maart 2025 lag M0 al ruim boven het niveau van 2024. De overvloed aan liquiditeit ondermijnt de stabiliteit van de munt en verhoogt inflatierisico’s.
De reserves bleven stabiel rond USD 1,6 miljard. In mei daalden ze licht, maar de importdekking bleef op 7,6 maanden. De schuldquote steeg naar 108,6% van het BBP in april. De combinatie van tekorten, koersverliezen en rentelasten legt druk op de begrotingsruimte. De bankensector is versterkt. Niet-renderende leningen (NPLs) daalden tot 4,1% en de solvabiliteit bleef ruim boven 20%. Leenrentes blijven hoog, wat economische dynamiek belemmert.
Op basis hiervan worden aanbevelingen gedaan door de SEOB:
- Breng het begrotingstekort terug door structurele besparingen en betere belastinginning, zodat de druk
op de SRD beperkt blijft. In de afgelopen maanden noteerde de overheid systematisch tekorten, wat
aantoont hoe kwetsbaar de begroting is. - Verzelfstandig en versterk de belastingdienst met verhoogde inspanning om zowel de ‘revenue generator’ als sturing van de economie te worden.
- Digitaliseer het belastingstelsel en verbreed de belastinggrondslag om informele economische activiteit beter te belasten. Zo wordt de belastingdruk eerlijker verdeeld en worden overheidsinkomsten stabieler.
- Het implementeren van de aanbestedingswet is noodzakelijk om transparantie bij overheidsopdrachten te waarborgen.
- De SEOB dringt aan op een nauwe afstemming tussen het ministerie van Financiën en de CBvS, zodat het begrotingsbeleid en het monetair beleid elkaar niet ondermijnen.
- Stimuleer kredietverlening aan productiebedrijven binnen de waardeketen die werkgelegenheid creëren en deviezen genereren voor het land om de productiviteit te boosten en de economische groei te kunnen bewerkstelligen. Dit kan onder andere door de valuta kasreserve te verlagen en de rentes te reduceren voor valuta- en productie genererende ondernemingen.
- Stimuleer exportgroei en economische diversificatie via gerichte hervormingen en belasting incentives in sectoren zoals de dienstensector en toerisme.
- Herstel vertrouwen door consequent beleid te voeren en open te communiceren over hervormingen en resultaten. Alleen met geloofwaardige uitvoering van beleid – al dan niet binnen een vervolgprogramma met het IMF – kan duurzaam herstel worden verankerd.
Het volledig bulletin kunt u hier lezen:
