In het twaalfde bulletin van de Suriname Economic Oversight Board (SEOB) worden de recente ontwikkelingen rondom het IMF-programma en de belangrijkste economische trends in Suriname besproken. De SEOB, een onafhankelijke instantie, heeft als doel de regering te monitoren en te adviseren over de uitvoering van het IMF-programma en het economisch herstelplan. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste punten uit het verslag van mei 2024.
Wisselkoersen en Inflatie
In mei 2024 bleven de wisselkoersen voor vreemde valuta dalen, wat bijdroeg aan een afname van de jaar-op-jaar inflatie naar 20,9% in april 2024, een daling van 5,9 procentpunt ten opzichte van de maand daarvoor. De gemiddelde inflatie over de laatste 12 maanden daalde eveneens, tot 39,5%. Deze dalingen zijn grotendeels te danken aan de lagere wisselkoersen.
Monetaire en Fiscale Beleid
De doelstelling voor de SRD-basisgeldhoeveelheid (M0) werd in maart 2024 wederom niet gehaald door netto overheidsuitgaven, wat vraagt om meer aandacht van de autoriteiten. De spaar- en leenrentes bleven hoog vergeleken met vorig jaar, hoewel er een marginale daling was in maart 2024. De bruto internationale reserve kwam in maart 2024 uit op USD 1,33 miljard, wat een importdekking van 7,2 maanden biedt. De staatsschuldquote daalde verder naar 132,4% van het BBP door aflossingen van binnenlandse schulden. Tevens verbeterden de niet-renderende leningen (NPLs) en de solvabiliteit in de bankensector.
Status IMF-Programma
Volgens SEOB-calculaties was eind mei 2024 60,5% van de maatregelen binnen het IMF-programma afgerond, ongewijzigd ten opzichte van april. Het IMF legt bij de reviews vooral nadruk op anti-corruptie en bestuurlijke maatregelen.
Implementatie van de BTW
Een speerpunt binnen het IMF-programma is de implementatie van de belasting over toegevoegde waarde (BTW). Ondanks de positieve bijdrage van de BTW aan de belastinginkomsten sinds de invoering in 2023, blijft er ruimte voor verbetering in de wijze van implementatie, handhaving en inning. De SEOB benadrukt de noodzaak van capaciteitsopbouw binnen de belastingdienst en het gebruik van moderne technologieën om belastingontduiking tegen te gaan.
Economische Ontwikkelingen
De inflatie bleef dalen in april 2024, mede door de dalende wisselkoersen. De leenrentes stegen verder in maart 2024, wat een uitdaging vormt voor het klein- en middenbedrijf (MKB). De SEOB pleit voor incentives voor strategische productiesectoren om deze uitdaging aan te pakken. De solvabiliteitsratio in de bankensector verbeterde en niet-renderende leningen namen verder af.
Staatsschuld en Vooruitzichten
De schuldquote daalde in maart 2024 verder naar 132,4% van het BBP. Ondanks een daling in de wisselkoersen, steeg de buitenlandse schuld uitgedrukt in lokale valuta. Suriname heeft met bilaterale crediteuren overeenkomsten gesloten in lijn met het herschikkingsprogramma, waarbij onderhandelingen met China in de laatste fase verkeren.
Aanbevelingen
De SEOB doet verschillende aanbevelingen, waaronder het verder verzelfstandigen van de belastingdienst, het verbeteren van de belastinginning en het investeren in moderne technologieën. Er wordt geadviseerd om de subsidies op nutstarieven af te bouwen, maar ook om subsidies voor kwetsbare groepen tijdig te verhogen. Fiscale discipline en goede afstemming tussen het ministerie van Financiën en de Centrale Bank zijn essentieel voor een succesvol monetair beleid. Bovendien pleit de SEOB voor een mogelijk vervolg-IMF-programma om de institutionele versterking van Suriname te waarborgen.Met het einde van het huidige IMF-programma in zicht, benadrukt de SEOB het belang van een duurzaam financieel beheer door de overheid en het behouden van de behaalde resultaten.
