De Nationale Ontwikkelingsbank van Suriname (NOB) heeft in tweeënhalf jaar tijd een rapportageachterstand van 13 jaar ingelopen. Daarnaast is over 2019 en 2020 een winst van respectievelijk SRD 32.8 miljoen en 14.6 miljoen geboekt.
“Vanwege deze performance, mag de NOB als voorbeeld worden gesteld voor veel staatsbedrijven”, zegt minister Stanley Raghoebarsing van Financiën, die namens de aandeelhouder, de Staat Suriname, bijzonder is ingenomen met deze resultaten.
Tijdens de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering op 2 oktober 2023 zijn de jaarrekeningen van 2019 en 2020 vastgesteld. “Wij zien een fundamenteel groot verschil en geen marginaal verschil. De richting die de bank opgaat is onmiskenbaar goed”, aldus de Financiënminister. De NOB is ondanks alle uitdagingen in staat geweest winst te maken en een goedkeurende accountantsverklaring te krijgen over de jaren 2019 en 2020. “Om als een goed staatsbedrijf te functioneren, kijk naar hoe de NOB dat doet.”
Achterstand volledig inlopen
In 2022 zijn de jaarrekeningen van 2008 tot en met 2018 vastgesteld. De planning is om in het eerste kwartaal van 2024 de achterstand in vaststellen van de jaarrekeningen volledig in te lopen. De NOB verkeert momenteel in het proces om te voldoen aan de IFRS-voorschriften, de internationale standaarden voor financiële verslaggeving. Dat de accountant na 16 jaar is vervangen, getuigt volgens de aandeelhouder van good governance – goed bestuur – voor een bank. Uit de gepresenteerde resultaten blijkt dat er in recordtijd is gewerkt aan opschoning van de kredietportefeuille van de bank.
Het percentage niet-renderende leningen (NPL’s) was in het eerste kwartaal van 2019 80% en is tot heden teruggebracht naar 13%. Het streven is dit terug te brengen naar de norm van 5%, zoals gesteld door de Centrale Bank van Suriname (CBvS). Maar dit is een uitdaging, vanwege het ontwikkelingskarakter van de bank, dat meer risico’s met zich meebrengt in kredietverstrekking dan voor commerciële banken.
De minister is bijzonder ingenomen met het feit dat in recordtijd bergen werk is verzet door de RvC, directie en personeel, hetgeen zichtbaar is in de goede resultaten, die getoetst en vastgesteld zijn door een onafhankelijke derde. Naast de bovengemiddelde performance en historische resultaten, wordt sinds kort gewerkt aan een nieuw imago. Rondom het 60-jarig bestaan van de ontwikkelingsbank is een nieuwe brand-identiteit ontwikkeld, waaronder een gemoderniseerd logo met de slagzin ‘We moeten verder’. De aandeelhouder spreekt van “een winnend team”, dat de NOB in sneltrein vaart verandert tot een respectabele bank die een vooraanstaande rol heeft in de ontwikkeling van Suriname. “De progressie is zichtbaar. Ga zo door, want we moeten verder.”
Fondsen
Naast kredietverstrekking aan bedrijven staat de NOB ook bekend om de financiering voor studenten van het hoger academisch en beroepsonderwijs en thans ook medische specialisten. Geruime tijd werden geen bedrijfskredieten verstrekt. Maar in 2021 is wederom een aanvang gemaakt met de kredietverstrekking aan bedrijven om vanuit de ontwikkelingsdoelstelling
ondernemerschap te stimuleren.
In 2023 is het Productie Krediet Fonds (PKF) geïntroduceerd. Uit dit fonds kunnen startende en bestaande ondernemers geld lenen tegen gunstige en soepelere voorwaarden. Uit het PKF worden nieuwe investeringen, uitbreidingsinvesteringen, vervangingsinvesteringen en werkkapitaalfinanciering gefinancierd. Een belangrijke voorwaarde is dat er goederen of diensten worden geproduceerd die import vervangend zijn, die kunnen worden geëxporteerd of waarde toevoegend zijn.
Er kan maximaal 2 miljoen SRD worden geleend, met een looptijd van maximaal 15 jaar tegen een rente van 5 procent. Er geldt een ‘grace periode’ van maximaal 12 maanden voor renteaflossing en maximaal 24 maanden voor aflossing van de lening. Dit rentetarief en deze flexibele terugbetalingsregelingen stellen bedrijven in staat te investeren in onder andere modernisering van apparatuur en technologie, en daarmee in de uitbreiding van hun productieactiviteiten. Ook bedrijven die het toerisme in Suriname bevorderen, kunnen geld lenen uit het PKF.
Leningen op maat
Het komt vaak voor dat (groeiende) bedrijven specifieke behoeften hebben, die niet passen binnen een algehele bedrijfsfinanciering. In dit geval biedt de NOB leningen op maat aan vanuit het Fonds Technische Bijstand Particuliere Sector (FTBP). Deze kredietfaciliteit uit 1992 werd in 2022 wederom geactiveerd. De leningen hieruit kunnen bedrijven gebruiken voor tijdelijk aantrekken van deskundigheid, specialistische trainingen, certificering van bedrijfsprocessen, promotie en
marketing van producten of diensten, het uitvoeren van een pilotproject of haalbaarheidsstudie of een (sub)sectorstudie die meerdere bedrijven ten goede komt.
Bedrijven die goederen produceren en commerciële diensten leveren kunnen met een eigen inbreng van 10 procent (in geld, middelen of expertise), tot maximaal USD 25.000 (of de tegenwaarde in SRD) lenen tegen zeer gunstige rentes, te weten 4% voor SRD-leningen en 3% voor valutaleningen. Bij de beoordeling van aanvragen wordt naast de standaard bancaire toetsing ook gekeken naar de duurzaamheid en innovatie van de te financieren activiteiten.
Voorts is er het Garantiefonds voor Bedrijfskredieten. Er zijn kleine en middelgrote ondernemingen die een veelbelovend idee of bedrijfsplan hebben, maar geen of onvoldoende dekking (onderpand) om in aanmerking te komen voor een lening. Het Garantiefonds biedt hen in dit geval alsnog de dekking voor financiering bij commerciële banken.
Naast het beheren van fondsen worden momenteel eigen bankproducten ontwikkeld en geïntroduceerd. Met het diversifiëren van haar portefeuille werkt de NOB aan een sterkere bancaire positie en een bredere bediening van de financiële markt.
