De onthulling van SLM-directeur Steven Gonesh in ABC’s Welingelichte Kringen, dat het bedrijf het Pensioenfonds van haar werknemers met USD 22 miljoen had lichter gemaakt heeft de samenleving geschokt. ‘Dit bedrag zal het verlieslatende Staatsbedrijf met een totale schuld van USD 80 miljoen nooit kunnen terugbetalen’, schrijft de Vereniging van Economisten in Suriname (VES) in het Surinaams Economistenblad Inzicht.
Recent kwam ook het Bureau voor de Staatsschuld in het kader van transparantie met een grotere onthulling. Uit haar onderzoek is gebleken dat de totale lange termijnschuld van 11 staatsbedrijven samen per ultimo 2022, USD 1,7 miljard bedroeg (overeenkomend met SRD 53,7 miljard). Hiervan blijkt USD 126 miljoen achterstallige betalingen te zijn.
8% van de schulden zijn verschuldigd aan de Staat. De instellingen die een schuld hebben bij de staat zijn: EBS, SLM, FAI en SWM. VES: ‘deze publicatie van het Bureau voor de Staatsschuld is een belangrijke stap in het transparanter maken van het openbaar bestuur. Hieruit blijkt dat de veelbesproken SLM-schuld slechts een deel van het groter probleem is. De samenleving heeft er recht op hoe er met gemeenschapsgelden binnen de Parastatale sector wordt omgegaan’.
Wat staat er in het regeerakkoord 2020-2025 over de staatsbedrijven en het resultaat na ongeveer 3,5 jaren regering Santokhi:
Een belangrijke aanpassing van de wet op de Staatsschuld is het toekennen van een extra taak aan het Bureau voor de Staatsschuld. Dit omvat het rapporteren van schulden van staatsbedrijven, parastatalen en overheidsinstanties. Dit om de schulden van Staatsbedrijven te monitoren, om zo het fiscale risico voor de overheid te minimaliseren, c.q. op tijd aan te pakken. Om dit te kunnen realiseren heeft het Staatsschuldenbureau in de periode 24 mei tot en met 6 juni 2023 technische assistentie van CARTAC ontvangen.
Het Ministerie van Financiën & Planning heeft een lijst van ca. 120 staatsbedrijven, die door het Bureau worden gescreend. Lange termijnschulden zijn schulden die een looptijd hebben van langer dan 1 jaar.