Novak Djokovic kon zondagnacht eindelijk een einde maken aan de eeuwige discussie en de grootste tennisser aller tijden worden. Maar op de drempel van onsterfelijkheid struikelde hij en verloor de finale van de US Open van de briljante Daniil Medvedev: 6-4, 6-4, 6-4. Toch won de Serviër ook.

Het was niet eens een spannende wedstrijd in New York, toch zat de finale vol drama en emotie. Tel de belangen maar eens bij elkaar op: Novak Djokovic (34) stond voor de knapste prestatie ooit vertoond in de tennisgeschiedenis. De titel zou zijn 21ste worden en van hem de grootste tennisser aller tijden maken, daarmee was hij zijn rivalen Roger Federer en Rafael (beiden 20 grandslamtitels) eindelijk voorbij gegaan.

Hij kon ook nog de eerste man worden sinds Rod Laver - vannacht aanwezig in het Arthur Ashe Stadion - die in een kalenderjaar de Australian Open, Roland Garros, Wimbledon en de US Open zou winnen. Laver deed dat in 1969. Het publiek stond hartstochtelijk achter Djokovic, maar sommige momenten zijn te groot, zelfs voor hem. De beste tennisser van dit moment lijkt fysiek en mentaal van staal, maar tegen Daniil Medvedev (25) bleken de onmenselijke verwachtingen te hoog.

De Rus, de nummer twee van de wereld, brak met een ijzersterke service en fenomenaal tennis de droom van zijn tegenstander in een miljoen stukjes. Djokovic had geen antwoord op zijn meesterlijke spel. Net na de wedstrijd draaide de kersverse kampioen zich naar zijn opponent om en verontschuldigde zich dat hij dit historische moment had verstoord. Medvedev verzachtte de pijn nog iets en zei: „Ik heb dit nog nooit gezegd, maar voor mij ben je de grootste aller tijden.”

Voor de partij wilde de Servische tennisser niet praten over de enorme belangen die in de finale op het spel stonden. „Het kan zomaar de belangrijkste wedstrijd van mijn leven worden. Ik ga spelen alsof het mijn laatste partij ooit is en dat doe ik met hart en ziel.” Daar liet hij het vrijdag na de halve finale bij. Hij wilde de al zo extreme druk niet nog meer opvoeren, wilde niet bezwijken, maar bezweek alsnog.

Toch won Djokovic wel iets, want het publiek in New York omarmde hem als nooit te voren. Ze juichten massaal voor hem, terwijl Medvedev gifpijlen op zich afgevuurd zag. De Amerikanen wilden bij de historische prestatie zijn, vergaven Djokovic zelfs een woede-uitbarsting en een kapot geslagen racket. Het roerde de altijd naar liefde snakkende tennisser in de derde set tijdens een wissel tot een fikse huilbui. Dikke tranen rolden over zijn wangen omdat hij op de rand van de afgrond stond, maar de fans achter hem bleven staan.

Het eerste matchpoint van de Russische winnaar werd door zijn fans zelfs verstoord door boegeroep. Medvedev was van zijn stuk gebracht en verloor de game. Heel even veerde het publiek op: zou het dan alsnog mogelijk zijn? Want eerlijk is eerlijk: winnen van Djokovic is eigenlijk niet te doen. Maar Medvedev pakte door en won meer dan verdiend de eerste grandslamtitel uit zijn loopbaan.

„Ik had twee scenario’s gevisualiseerd”, zei Djokovic na afloop in het volle stadion. „Wat zou ik zeggen als ik hier zou staan als winnaar of als verliezer. Maar het is heel anders gelopen, want ook al heb ik verloren, mijn hart is gevuld met plezier. Jullie hebben mijn ziel geraakt, dit heb ik hier nog nooit meegemaakt. Ik voel me er speciaal door.” De tennisser verlangt al zijn hele loopbaan naar meer populariteit, maar op dat vlak blijven Federer en Nadal hem steeds ruimschoots voor. Zonder het tweetal mocht hij er toch even aan proeven.

Zijn doel om de grootste aller tijden te worden gaat Djokovic zeker bereiken, alleen niet in 2021. Het nieuwe jaar begint met de Australian Open, het toernooi dat hij liefst negen keer won. De kans dat Federer (40) nog een grote titel gaat pakken, wordt steeds kleiner en ook Nadal (35) kampt met blessures. Het moet veelal van de nieuwe generatie komen. Van Alexander Zverev, die zijn olympische droom verstoorde, van Dominic Thiem. Of van ene Daniil Medvedev, die hem in New York alvast een blik in de toekomst gunde.

Daniil Medvedev (25) kon zondagavond zijn geluk niet op. Hij verstierde een historische feestje, maar vierde zelf zijn allereerste grandslamtitel. En dat voelde beter dan hij zich kon bedenken.

De enige tennisser die Novak Djokovic van de 21ste titel kon houden in New York, was Medvedev, zo luidden de voorspellingen voor en tijdens het toernooi al. Roger Federer, Rafael Nadel en Dominic Thiem, de winnaar van vorig jaar, ontbraken allemaal. Maar eigenlijk verwachtte niemand dat de Servische veelvraat niet ‘gewoon’ zou winnen.

Alleen Medvedev besloot anders, de Rus schoot als een komeet door het toernooi en dropte in twee weken tijd alleen een set van Nederlander Botic van de Zandschulp. Twee jaar geleden verloor hij in New York nog de finale van Nadal, afgelopen januari was Djokovic tijdens de Australian Open te sterk, nu was hij alsnog de grote winnaar en liet hij zijn zo goed als onverslaanbare opponent in tranen achter.

„Sorry voor de fans en voor Novak, ik wist wat er op het spel stond vandaag en ik snapte dat jullie voor hem waren”, zei hij na afloop met een lach. Hij verdiende er toch nog een staande ovatie mee. De Rus bekende dat het voor hem niet makkelijk was geweest. Het publiek maakte veel lawaai op belangrijke punten en verstierden zelfs zijn eerste twee matchpoints.

Volgens oud-tennisser Mats Wilander had Medvedev - in tegenstelling van Djokovic - een duidelijk spelplan en een diepe overtuiging dat dit zijn dag zou worden. Hij had elke bal en speelde weergaloos goed. Met zijn meesterlijke prestatie liet hij de tenniswereld even naar adem snakken, want Djokovic verslaan kan dus toch.