David Stern, die tot zijn terugtreden in 2014 30 jaar aan het hoofd stond van de NBA en in die tijd van de zieltogende Amerikaanse basketbalcompetitie een wereldwijd gevolgde miljardenindustrie maakte, is op Nieuwjaarsdag overleden. Hij werd 77 jaar.Stern, de langst zittende NBA-topman ooit, overleed aan de gevolgen van een hersenbloeding waardoor hij op 12 december werd getroffen. Hij stierf in het bijzijn van zijn vrouw Dianne en hun familie, aldus een verklaring van de NBA.

,,De hele basketbalgemeenschap is in rouw’’, aldus de NBA-spelersvakbond. ,,Zonder David Stern zou de NBA niet zijn wat het vandaag is’’, zei basketballegende Michael Jordan. ,,Hij heeft de league door turbulente tijden geleid en laten uitgroeien tot een internationaal fenomeen en daarbij mogelijkheden geschapen die weinigen zich vooraf hebben kunnen voorstellen.’’

Stern was al bijna twee decennia betrokken bij de NBA toen hij op 1 februari 1984 aan het hoofd kwam te staan van de organisatie. Bij zijn vertrek in 2014 - zelf sprak hij nooit van ‘pensionering’ omdat hij nooit stopte met werken - had hij van een competitie die er niet eens in slaagde om live op tv te worden uitgezonden, een wereldwijd aanbeden industrie gemaakt die meer dan 5 miljard dollar per jaar omzet en het NBA-basketbal ontwikkeld tot misschien wel de populairste sport na voetbal.

Onder Stern groeide de aandacht voor de NBA wereldwijd zodanig, dat de competitie uiteindelijk in meer dan 200 landen werd uitgezonden, becommentarieerd in meer dan veertig talen.

,,Door David is de NBA uitgegroeid tot een echt mondiaal merk, wat hem niet alleen een van de grootste sportdirecteuren in de geschiedenis maakt, maar ook een van de meest invloedrijke topmensen in het zakenleven van zijn generatie’’, aldus Adam Silver, die Stern opvolgde als NBA-baas.

Sterns beleid was gestoeld op goed overleg in de bestuurskamers en topsport op het veld. Zelf vond hij een van zijn grootste overwinningen het omvormen van de NBA van een competitie van vooral gekleurde spelers die werd geplaagd door drugsproblemen in de jaren 70, tot een sportcompetitie die ook populair werd bij mainstream Amerika. Stern had de hand in vrijwel ieder initiatief om dat voor elkaar te krijgen, van het drugtestprogramma tot de zogenoemde salary cap, het salarisplafond, of het instellen van een dress code.

Het spel, ‘the game’, was daarbij altijd priorieit voor Stern, die zijn ochtenden doorgaans begon met het uitpluizen van de NBA-uitslagen in de krant, ook toen het via de onder meer door hemzelf ontwikkelde website NBA.com makkelijker dan ooit was om de uitslagen vrijwel ‘live’ te kunnen zien. ,,De sport is wat ons hier heeft gebracht. Het gaat altijd om de sport en al het andere dat we doen, gaat erom het podium dat we creëren of de presentatie nog sterker te maken. En de sport zelf is in de beste staat ooit,’’ zei Stern aan de vooravond van het seizoen 2009-2010, een periode die hij zelf ‘het nieuwe gouden tijdperk van de NBA noemde’.

Gedurende Sterns beleid groeiden talloze NBA-spelers uit tot wereldsterren: Magic Johnson, Michael Jordan, Kobe Bryant, LeBron James, het zijn er slechts een paar in een grote rij spelers die hun roem en fortuin van vandaag te danken hebben aan Stern, die verder een goed oog had voor de mogelijkheden om nieuwe teams op te richten en ook aan de wieg stond van de vrouwenvariant van de NBA (WNBA).

,,David Stern was een marketinggenie die de hele competitie op zijn kop heeft gezet. Door hem is ons merk zo sterk’’, zei Magic Johnson, die in 1991 stopte vanwege zijn besmetting met HIV maar het jaar erop tijdens de All Star Game terugkeerde op instigatie van Stern. ,,David Stern heeft onze league wereldwijd gemaakt.’’